استاندارد USB4 Version 2.0 یکی از مهم‌ترین ارتقاهای چند سال اخیر در دنیای ارتباطات و پورت‌های پرسرعت است؛ ارتقایی که با هدف افزایش پهنای باند، بهبود انتقال تصویر و فراهم کردن یک اتصال همه‌کاره برای لپ‌تاپ‌ها، دسکتاپ‌ها و تجهیزات حرفه‌ای طراحی شده است. در سال ۲۰۲۵ موج اول دستگاه‌های مجهز به USB 4 v2.0 وارد بازار شده و این استاندارد عملاً تبدیل به معیار جدید انتخاب لپ‌تاپ و مادربرد شده است.

این مقاله یک بررسی کامل، دقیق و بدون اغراق از قابلیت‌ها، محدودیت‌ها و کاربردهای واقعی USB 4 نسخه ۲.۰ ارائه می‌دهد.

USB4 نسخه ۲.۰ چیست؟

USB 4 v2.0 نسخه به‌روزشده استاندارد USB 4 است که توسط USB-IF معرفی شد. این نسخه همچنان از درگاه USB-C استفاده می‌کند اما ساختار سیگنال‌دهی و روش رمزگذاری داده‌ها کاملاً ارتقا یافته تا سرعت و ظرفیت بیشتری ارائه شود.

تمرکز اصلی USB 4 v2.0 روی سه بخش است:

• افزایش پهنای باند

• بهبود انتقال تصویر با DisplayPort 2.1

• سازگاری کامل با نسل‌های قبلی

سرعت USB4 v2.0 چقدر است؟

اینجا جایی است که USB4 نسخه ۲.۰ تفاوت اساسی ایجاد می‌کند.

۱. سرعت پایدار دوطرفه: 80Gbps

این سرعت دو برابر USB 4 نسل قبلی است و از Thunderbolt 4 نیز بالاتر است.

۲. حالت آسمِتریک (یک‌طرفه) تا 120Gbps

این حالت جدید مخصوص سناریوهایی طراحی شده که بار داده در یک جهت به‌شدت بالاست—مثلاً خروجی تصویر با رزولوشن و نرخ تازه‌سازی بالا.

نکته مهم:
برای رسیدن به سرعت‌های ۸۰ یا 120Gbps نیاز به:

• دستگاه پشتیبانی‌کننده

• کنترلر USB4 v2.0 واقعی

• کابل تأییدشده (USB4 80Gbps Certified)
  دارید.
  در غیر این صورت دستگاه به سرعت‌های پایین‌تر محدود می‌شود.

تفاوت USB4 v2.0 با USB 4 و Thunderbolt 4

در جدول زیر تفاوت‌های اصلی مشخص شده:

USB 4 v2.0 از نظر پهنای باند تصویری و توان انتقال داده نسل جدیدتری محسوب می‌شود اما این به معنی حذف Thunderbolt نیست؛ TBT4 به دلیل اکوسیستم قوی و پشتیبانی نرم‌افزاری پایدار هنوز در محصولات زیادی باقی خواهد ماند.

پشتیبانی از نمایشگرهای حرفه‌ای

یکی از بزرگ‌ترین ارتقاها، پشتیبانی از DisplayPort 2.1 روی USB 4 v2.0 است.

قابلیت‌ها:

• پشتیبانی از 4K با رفرش‌ریت بالا (تا 240Hz بسته به مانیتور)

• پشتیبانی از 8K HDR

• پشتیبانی از چند نمایشگر همزمان

• پهنای باند کافی برای نمایشگرهای آینده با سرعت انتقال تصویر بسیار بالا

برای تدوین‌کارها، طراحان و گیمرهایی که مانیتورهای 4K/8K دارند، این آپدیت اهمیت زیادی دارد.

سازگاری عقب‌رو (Backward Compatibility)

USB4 v2.0 با تمام نسل‌های قبلی سازگار است:

• USB4

• Thunderbolt 3 و ۴

• USB 3.2 و USB 2.0

• کابل‌های USB-C قبلی

اما سرعت و امکانات محدود به توان کابل/دستگاه قدیمی خواهد بود.

در سال ۲۰۲۵ چه دستگاه‌هایی USB4 v2.0 دارند؟

سال ۲۰۲۵ اولین سالی است که محصولات مجهز به این استاندارد وارد بازار شدند.

لپ‌تاپ‌هایی که در حال حاضر USB4 v2.0 دارند:

• بعضی مدل‌های مجهز به Intel Core Ultra سری ۲

• برخی لپ‌تاپ‌های جدید با AMD Ryzen 9000

• چند مدل حرفه‌ای از ASUS، Dell، MSI، Lenovo

(توجه: هنوز همه دستگاه‌ها مجهز نیستند؛ فراگیری کامل احتمالاً در ۲۰۲۶ رخ می‌دهد.)

گجت‌ها و تجهیزات جانبی:

• هاب‌ها و داک‌های جدید با پشتیبانی از 80Gbps

• مانیتورهای 8K نسل جدید

• SSDهای اکسترنال پرسرعت نسل آینده

USB4 v2.0 چه مزیت‌هایی برای کاربر واقعی دارد؟

۱. انتقال فایل‌های سنگین بدون گلوگاه

فایل‌های RAW، پروژه‌های 4K/8K، بک‌آپ‌های حجیم…
با USB4 v2.0 سرعت انتقال به‌قدری بالا می‌رود که حتی SSD اکسترنال عملاً نزدیک به NVMe داخلی عمل می‌کند.

۲. خروجی تصویر برای مانیتورهای پیشرفته

اگر مانیتور 4K با رفرش‌ریت بالا داری یا قصد خرید داری، USB4 v2.0 یکی از بهترین مزیت‌هاست.

۳. اتصال چند نمایشگر بدون فشرده‌سازی

برخلاف نسخه‌های قبلی که در رزولوشن‌های بالا فشرده‌سازی می‌کردند، USB4 v2.0 توانایی انتقال دیتای تصویری بدون کاهش کیفیت (بسته به نوع مانیتور و GPU) را دارد.

۴. مناسب برای ورک‌استیشن‌ها و تدوین حرفه‌ای

• خروجی تصویر 8K

• انتقال سریع پروژه‌ها

• استفاده همزمان از چند دستگاه حرفه‌ای

چرا USB4 v2.0 مهم است؟

زیرا در حال تبدیل شدن به استاندارد متحدکننده است:

• یک کابل برای شارژ

• یک کابل برای انتقال داده

• یک کابل برای تصویر

• یک کابل برای اتصال هاب‌ها و داک‌ها

این وحدت‌سازی برای لپ‌تاپ‌های باریک و پرتابل آینده حیاتی است.

جمع‌بندی

USB 4 نسخه ۲.۰ یک ارتقای معمولی نیست؛ این استاندارد عملاً نسل جدیدی از پورت‌ها را معرفی کرده که می‌تواند:

• سرعتی تا 80Gbps دوطرفه

• تا 120Gbps آسمِتریک

• پشتیبانی از DisplayPort 2.1

• سازگاری کامل با دستگاه‌های قدیمی
  را ارائه دهد.

در سال ۲۰۲۵ اگر قصد خرید لپ‌تاپ یا سیستم جدید داری، وجود USB 4 v2.0 یک مزیت جدی و آینده‌نگرانه است—به‌خصوص اگر کار حرفه‌ای انجام می‌دهی، مانیتورهای سنگین داری یا با فایل‌های حجیم کار می‌کنی.