متا می‌خواهد میلیاردها دلار برای چیپ‌های هوش مصنوعی گوگل خرج کند؛

در یکی از مهم‌ترین خبرهای دنیای تکنولوژی، گزارش‌های معتبر نشان می‌دهد که Meta (مالک اینستاگرام و واتس‌اپ) در حال مذاکره با Google است تا میلیاردها دلار روی چیپ‌های TPU این شرکت سرمایه‌گذاری کند. این حرکت می‌تواند بزرگ‌ترین تغییر مسیر در بازار سخت‌افزار هوش مصنوعی طی چند سال اخیر باشد؛ بازاری که تا امروز تقریباً کامل در اختیار NVIDIA بوده است.

این خبر فقط یک قرارداد معمولی بین دو غول تکنولوژی نیست؛ این همان نقطه‌ای است که می‌تواند نقشه آینده پردازش هوش مصنوعی را جابه‌جا کند.

متا چرا اصلاً سراغ گوگل رفت؟

سال‌هاست Meta زیر فشار هزینه‌های سنگین برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی و توسعه متاورس است. GPUهای انویدیا فوق‌العاده قدرتمند هستند، اما:

• کم‌یاب

• گران

• و اغلب زیر کنترل چرخه عرضه محدود انویدیا

حالا گوگل با نسل جدید پردازنده‌های TPU v5 وارد میدان شده؛ چیپ‌هایی که مخصوص پردازش مدل‌های AI طراحی شده‌اند و بازده انرژی و سرعت بسیار بالایی ارائه می‌دهند. Meta هم نمی‌خواهد تمام آینده‌اش وابسته به Nvidia باشد.

قرارداد چگونه اجرا می‌شود؟

طبق گزارش‌ها:

• از سال آینده Meta بخشی از چیپ‌های TPU را اجاره می‌کند؛ یعنی از طریق Google Cloud به پردازش AI دسترسی می‌گیرد.

• از سال ۲۰۲۷ خرید مستقیم چیپ‌ها انجام می‌شود و Meta شروع به اضافه‌کردن TPUها به دیتاسنترهای خود می‌کند.

• ارزش این قرارداد چندین میلیارد دلار برآورد شده است.

این یعنی Meta می‌خواهد ساختار بلندمدت برق، سرمایش، سخت‌افزار و نرم‌افزار خود را با معماری گوگل هماهنگ کند — پس این یک همکاری سطحی نیست.

ضربه مستقیم بر انویدیا

بعد از انتشار این خبر:

• سهام گوگل بالا رفت

• سهام انویدیا افت کرد

چرا؟
چون بازار می‌داند اگر Meta موفق شود حجم بزرگی از پردازش‌های خودش را به TPUها منتقل کند، سایر شرکت‌های بزرگ هم می‌توانند این مسیر را دنبال کنند. برای انویدیا، این یعنی اولین رقیب واقعی بعد از سال‌ها سلطه کامل.

انویدیا هنوز حرفش این است که:

«فقط GPU ماست که همه مدل‌های هوش مصنوعی را اجرا می‌کند.»

اما این یک هشدار جدی برای انویدیاست؛ آن‌ها دیگر تنها گزینه بازار نیستند.

این همکاری چه معنایی برای آینده AI دارد؟

۱. رقابت شدیدتر در بازار سخت‌افزار AI

تا امروز مدل‌های هوش مصنوعی تقریباً تماماً روی GPU آموزش داده می‌شدند. اما اگر TPUهای گوگل وارد دیتاسنترهای شرکت‌های دیگر شوند، بازار از حالت تک‌قطبی خارج می‌شود.

۲. کاهش احتمالی قیمت GPU

وقتی رقابت بالا بره، قیمت‌ها نمی‌توانند هر چقدر که بخواهند افزایش پیدا کنند — برخلاف یکی دو سال اخیر که قیمت GPU برای AI سرسام‌آور شد.

۳. رشد سریع‌تر مدل‌های متن‌باز و کلاد

TPUها معمولاً در مقیاس کلاد به صرفه‌تر هستند و این یعنی شرکت‌ها برای پیشرفت مدل‌های باز، دست‌شان بازتر می‌شود.

۴. خطر برای AMD

AMD تازه داشت وارد رقابت AI می‌شد، اما این همکاری می‌تواند سهم بازار آن‌ها را هم تحت فشار بگذارد.

متا دقیقاً دنبال چه مزیتی است؟

• مصرف انرژی کمتر از GPU

• هزینه پردازش پایین‌تر

• توان بیشتر برای آموزش مدل‌های غول‌پیکر

• فرار از انحصار انویدیا

یک شرکت در مقیاس Meta نمی‌خواهد یک تأمین‌کننده، آینده‌اش را گروگان بگیرد.

جمع‌بندی: این همکاری یه زلزله تمام‌عیار برای بازار AI است

اگر قرارداد Meta و Google رسمی شود، بازی از پایه تغییر می‌کند.
نقشه قدرت بین سه شرکت بزرگ — Meta، Google و Nvidia — دوباره نوشته می‌شود.

این خبر فقط یک «همکاری ساده» نیست؛ این همان نقطه‌ای است که باعث می‌شود آینده آموزش مدل‌های هوش مصنوعی، قیمت GPUها، و حتی رقابت شرکت‌های بزرگ کاملاً دگرگون شود.